300 yıldır Reyhanî Müziği icra ediliyor

7 din ve 7 dil’in konuşulduğu Mardin’de halkın müzik kültüründe önemli bir yer edinen Reyhanî müziği 300 yıldır Türkçe, Arapça, Kürtçe, Süryanice, Ermenice olmak üzere 5 ayrı dilde çalınan ortak bir müzikle beraber icra edilen yerel kültürü ve oyunu olarak tarihe geçti.

Reyhani müziği dünyada sadece Mardin şehir merkezinde çalınan bir müzik eseridir

Mardin Reyhani Derneği Başkanı ve Reyhani Müzik Gurubu kurucu başkanı Mehmet Fidan, Gündelik hayatın önemli bir parçası olan müzik, özel günlerin yanı sıra sosyalleşmenin, komşuluk ilişkilerinin ve ortak yaşamın sürdürebilmesinin de en önemli aracı haline geldiğini söyledi.

Reyhani Müziği, kimin tarafından bestelendiği bilinmediğini belirten Fidan,” Mardin’in Binlerce yıllık kültürel birikimi ve çeşitliliği, müzik kültürüne de yansıyor. Reyhani müziği 300 yıldır Mardin’de icra ediliyor. Sıra gecesi formatında, gündüz “Hafne” gece ise “Leyli” adı ile biliniyor. Dünyada sadece Mardin şehir merkezinde çalınan bir müzik eseridir. Reyhanî Müziği eşliğinde ise en az 1 kişi en çok 2 kişi tarafından oyun oynanıyor.”dedi.

Mardin’de ezgiler, keman,ud, cümbüş,  kanun, darbuka, def gibi bir birinden renkli enstrümanla hayat buluyor.

Mardin farklı kültürleri, dinleri ve dilleri yanı sıra kendine özgü Reyhani müziği ile dünyada büyük bir ilgi gösterildiğini ifade eden Fidan,” Düğünlerin, evlerin, avluların türlü ezgilerle şenlendiği ve her evde mutlaka bir enstrümanın  asılı olduğu Mardin’de ezgiler, keman, ud, cümbüş, ribab, kanun, darbuka, def gibi bir birinden renkli enstrümanla hayat buluyor.Düğünlerin ve özel günlerin vazgeçilmezi olan Reyhanî müziği her Mardin’linin 7den-70’e zevkle oynadığı bir oyun olarak göze çarpıyor. Aslında reyhani, müziğin adı , oyunun değil..ama oyun, reyhani müziği eşliğinde oynanan bir oyun olduğu için oyuna da reyhani oyunu deniyor.”ifadelerini kullandı

Kaybolan müzik kültürü yeniden canlandı

Reyhanî müziği yaşatılması için özellikle geleneksel Leyli geceleri, bu kültürün en önemli taşıyıcılarından birisi olduğunu anlatan Fidan,”  Yüzlerce yıllık bir geçmişe sahip olan Leyli geceleri unutulmaya yüz tutmak üzereyken Mardin müzesi somut olmayan kültürel miras öğelerinin korunması ve yaşatılması çalışmaları kapsamında yeniden canlandırıyoruz.2003 yılında birkaç arkadaşla Reyhani müziğini yeniden canlandırmak için Reyhani Müzik gurubunu kurduk. Kimi esnaf, kimi işçi kimi de memurdan oluşan Reyhani gurubu kısa zamanda dünyanın bir çok ülkesinde konser verdik. Amerika, İsveç, Hollanda, Azerbaycan, Almanya, Kıbrıs ve bir çok Avrupa ülkesinde 5-6 dilde yerel müzik ve Reyhani müziği konseri verdik. Müziği evrensel diliyle dil ve dinden insanlar bir araya getiriyoruz.Yozlaşmadan Kentin kültür ve eğlence hayatını günümüze taşıyan Leyli geceleri kültürel zenginliği ve yöreye ait eğlence alışkanlıklarını devam ettirme gibi Mardin müzik kültürü hakkında da önemli veriler sunuluyor.”şeklinde konuştu

Düğünlerde damat ve gelin karşılıklı Reyhani oynuyor

Mardin e özgü geleneksel bir oyun olan gelin ve damadın karşılıklı ritim tutarak oynadıkları REYHANİ de zarafetiyle Mardin’in vazgeçilmezleri arasında yer aldığını vurgulayan Fidan,” Reyhanî Müziği eşliğinde ise en az 1 kişi en çok 2 kişi tarafından oyun oynanıyor. Mardin’de çekilen bir çok dizide oyuncular için mutlak Reyhani müziği eşliğinde Reyhani oyunu sahnesi yer almaktadır.Tarih boyunca çok geniş bir coğrafyaya yayılmış olan bölge müziği halen Türkçe, Arapça, Kürtçe, Süryanice, Ermenice söyleniyor. Ve farklı kültürlerin dinlerin, dillerin bir arada yaşamaya kültürüne ve kültürel çeşitliliğin korunmasına önemli bir katkı sağlıyor.”

Reyhani müziği adını Reyhan bitkisinden aldı

Mardin müzik kültürü Mardin’in kültürel çeşitliliği ve zenginliğiyle şekillendiğini kaydeden Fidan,”  Mardin’e özgü Reyhanî, müziği "Allah'a yakarışın simgesi" olarak eller havada, avuçlar açık bir şekilde diz üstüne çöke çöke oynanan bireysel bir oyun türüdür. Reyhanî müziği Endülüs, Arap, Süryani, Kürt ve Türk, Acem, Endülüs  müziklerinin karışımından ortaya çıkmıştır. Müziğe “Reyhanî” isminin verilmesi kimine göre, bu müzikle oynayanların Reyhan bitkisi gibi sallanması; kimilerine göre ise, bölgede hâlâ her evin bahçesini kokusuyla süsleyen Reyhan bitkisi gibi zihinsel, bedensel ve ruhsal açıdan beden dilini kullanarak  insanı mest etmektedir.”

Reyhani Müziği,Leyli MuseMutfak’ta hayat buluyor

Mardin’in somut olmayan kültürel miras öğelerinden biri olan geleneksel Mardin Müzik Kültürü’nü yaşatma ve tanıtma amacıyla birkaç yıldır  Mardin Müzesi bünyesinde gerçekleşen Leyli Müzik Oturumları ile canlandırmaya çalıştıklarını dile getiren Fidan,”  Reyhanî Müziği artık adını da verdiği Leyli MuseMutfak’ta gerçekleşiyor. Binlerce yıllık bir arada yaşama ve kollektif eğlence kültürünün en güzel örnekleri arasında yer alan “Leyli Müzik Oturumları”, Reyhani Müzik Ekibi tarafından beş dilde (Arapça, Kürtçe, Türkçe, Süryanice ve Ermenice) icra edilen Mardin ezgileriyle aslına uygun biçimde yeniden canlandırıyoruz. Mezopotamya mutfağının eşşiz lezzetlerini tatmanın en huzurlu ve sakin haline ev sahipliği yapan ve her ayrıntısı incelikle tasarlanmış mekânıyla başka bir zamanın ruhunu taşıyan Leyli MuseMutfak’ta hayat buluyor.”diye konuştu