Asur Ağacı veya Dreḫt-ī Āsūrīg

https://dergipark.org.tr/tr/pub/iranian/issue/74084/1163104

Çok eski bir münazara klasiğidir Asur Ağacı, başka bir tabirle Dreḫt-ī Āsūrīg..

Farklı sembolik yönleri ve semantik özellikleriyle Süryanicenin kadim izlerini taşıması bakımından bu münazara çok önemlidir. İçerik ve üslup bakımından Süryani edebiyatında ‘‘Sugitho’’ diye adlandırılan şiirsel tarzla çok örtüşmektedir.

İran ve Mezopotamya kültür ve edebiyat tarihi açısından sahip olduğu bilgilerle dikkat çeken bu önemli metin, coğrafyamıza ait dünyanın eski münazaralarından bir örnek teşkil etmektedir. Toplam 121 bentten oluşmaktadır.

Bir keçi ile bir hurma ağacının atışmasını ve üstünlük yarışını konu alan bu metin coğrafyamızın kadim bir tarihi kesitini açığa çıkarmaktadır. Terbiye ölçüleri içinde karşılıklı tartışmayı, karşılıklı övünmeyi, karşılıklı anlaşmayı dile getirir.

Yazarların deyişiyle, ''Keçi, hayvancılıkla uğraşan Zerdüştî toplulukları, hurma ağacı ise Mezopotamya menşeli Asur topluluklarını ezoterik şekilde temsil eder. Bu yönüyle eser, Aryan ve Semitik halklarının bir münâzarası olarak da görülebilir..Karakterlerin diyalektik sürecinde, taraflar tez ve anti tez ileri sürerler ve bu döngü, münâzaranın sonuna kadar aynen devam eder. Metindeki diyalog, karakterler tarafından aksiyon üretmek için merkezî bir unsur haline getirilmiştir. Her ne kadar duyulduğunda tarafsız bir münâzaraymış gibi algılansa da içerik açısından açıkça taraf tutulduğu bellidir. Anlatıcı, taraflardan keçiye daha fazla söz hakkı vererek münâzaradaki tarafsızlığını yitirmiştir.’’

https://dergipark.org.tr/tr/pub/iranian/issue/74084/1163104

Bu eski metin, verili linkte merak edenlerin bilgisine sunulmuştur. Okumak isteyenler tıklayabilir.

Süryani edebiyatı açısından oldukça önem taşıyan bu eseri akademik bir üslupla edebiyat dünyasına kazandıran Değerli Nezahat Başçı ve Veysel Başçı hocamıza içtenlikle teşekkür eder, bundan sonraki çalışmalarında kendilerine üstün başarılar dilerim.

Saygılarla.

Yusuf Beğtaş

Süryani Dili-Kültürü ve Edebiyatı Derneği Başkanı